زبرجد گوهری بوده که مصریان باستان آن را گوهر خورشید می‌نامیدند و بر این اعتقاد بودند که اگر با طلا همراه شود، می‌تواند ترس شب را از صاحب خود دور کرده و از وی محافظت کند.
برخی نیز به منظور دفع ارواح شیطانی آن را به موی خر و یا بازوی چپ خود می‌بستند.
بنا بر گفته زمین شناسان بیشتر زبرجد‌های در دل زمین شکل گرفته و سپس توسط آتشفشان‌ها به سطح منتقل می‌شود. میزان محدودی از این گوهر نیز را می‌تواند در شهاب سنگ‌های سقوط کرده یافت.
البته لازم به ذکر است زبرجد فرا زمینی بسیار نادر و کمیاب بوده و احتمال استفاده از آن در صنعت جواهرسازی بسیار کم است.
بنابر گفته تاریخ شناسان مصریان باستان این گوهر را برای اولین بار در جزیره ای واقع در دریای سرخ که با نام Topazios استخراج می کردند که این جزیره امروزه با نام سنت جان (St. John) یا Zabargad شناخته می‌شود.
در افسانه‌ها ذکر شده این جزیره مورد هجوم مارها قرار گرفته و استخراج زبرجد تا زمانی که فرعون آنها را به دریا راند، متوقف شده بود.
همچنین این گوهر در ابتدا با توپاز به اشتباه گرفته می‌شد.
برخی از مورخان معتقدند مجموعه زمرد‌های معروف کلئوپاترا ممکن است زبرجد بوده باشند، چرا که مردم در زمان قرون وسطی زمرد را با زبرجد اشتباه می گرفتند.
همچنین برای قرن‌های مردمان باور داشتند گوهرهای 220 قیراطی که مقبره 3 پادشاه مقدس که در کلیسای جامع کلن آلمان مدفون هستند را مزین کرده است زمرد بوده در حالی که زبرجد می‌باشند.
تصویر بالا متعلق به یک گوهر زبرجد با وزن 146. 10 قیراط بوده که در مجموعه موزه تاریخ طبیعی در لندن نگهداری می‌شود.